TÜRKİYE geçtiğimiz hafta aldığı kararla Çin’den ithal edilecek elektrikli araçlara yüzde 40 ek gümrük vergisi uygulamaya başladı. Böylelikle uzun yıllardır uygulanan yüzde 10 gümrük vergisine yüzde 40 daha eklendi ve vergi duvarı yükseldi. Karar, en başta Çin idaresi olmak üzere neredeye tüm Çin medyasını şaşkınlığa uğrattı. Atılan bu adımın “beklenmedik” olduğunun altını çizen Çin Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Gao Feng, Türkiye’den ilgili kararı derhal geri çekmesini istediklerini belirtti. Çin ve Türkiye’nin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi olduğunu hatırlatan Gao Feng, Türkiye’nin DTÖ’nün çizdiği kurallara ve taahütlerine uyması gerektiğini savundu.
TOGG VE BYD ETKİSİ
Çin Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Gao Feng, iki tarafın da sıkıntılarını uzlaşma yoluyla çözmesi gerektiğine işaret ederken, Çinli ticaret uzmanları da kararın çok ağır olduğuna yönelik açıklamalar yaptı. China Military haber sitesine konuşan uzmanlar, Türkiye’nin kararını değiştirmediği takdirde misal yaptırımlarla karşı karşıya kalabileceğini belirtti. Öte yandan, Türkiye’nin aldığı yüzde 40 ek gümrük vergisi kararı, birçok haber portalı tarafından da kapsamlı bir halde tahlil edildi. Çinli uzmanlar, Türkiye’nin attığı bu ‘sürpriz’ adımın sebeplerini iki temel nedene bağladı; yerli araba Togg’u muhafazaya almak ve BYD’nin Türkiye pazarına açılma kararı.
TOKAT BENZETMESİ
Ülkenin önde gelen haber ve otomotiv sitelerinin büyük çoğunluğu yüzde 40 ek gümrük vergisi kararının bu iki nedenle hazırlandığına yönelik iletiler verdi. Şangay merkezli medya şirketi CnEVPost’ta yer alan bir haberde ise 2022 yılında Türkiye’deki elektrikli araç satışlarının üç kat arttığı hatırlatıldı.
Büyüyen pazarın Çinli otomotiv üreticilerinin ilgisini çektiği belirtilen bu haberde, Türkiye’nin aldığı kararın Togg’un piyasaya çıkmadan çabucak evvel ve Çinli elektrikli araç devi BYD’nin ALJ Türkiye distribütörlüğünde bu pazara gireceğini açıklamasından çabucak sonra yapıldığının altı çizildi. Kimi internet siteleri ise Türkiye’nin aldığı ek gümrük vergisi kararını “Türk Tokadı” başlığıyla verdi.
Gao Feng
FABRİKA İÇİN ALTERNATİF MACARİSTAN
ÇİN Ticaret Bakanlığı Sözcüsü Gao Feng’in iletilerinin akabinde ülkedeki birçok haber sitesi mevzuyu tartışmaya başladı. Ülkenin teknoloji portallarından NetEase’de ayrıntılı bir tahlil yapıldı. Tahlilde, elektrikli araçlar alanında en büyük ve rekabetçi iki markanın ABD’li Tesla ve Çinli BYD olduğunun altı çizildi. Türkiye’nin ek gümrük vergisi kararının BYD’nin Türkiye pazarına girmek üzere çalışmalara başladığını duyurmasının çabucak sonra alınmasının tesadüf olmadığı belirtildi. Ayrıyeten, Türkiye’nin yerli arabası TOGG’u muhafazasının doğal lakin sert bir reaksiyon olabileceği de söz edildi. Öte yandan, birçok tahlilde BYD’nin tıpkı Çinli pil üreticisi CATL üzere Macaristan’a bir fabrika kurması gerektiğine de işaret edildi.
NE OLMUŞTU
Geçtiğimiz hafta Resmi Gazete’de yayımlanan kararla Çin’den ithal edilen elektrikli araçlara yüzde 40 ek gümrük vergisi getirilmişti. Böylelikle, halihazırdaki yüzde 10’luk gümrük vergisiyle birlikte araç başına yansıyacak toplam vergi fiyatı yüzde 54’e yükselmişti. Bu karar, elektrikli araçlar alanında dünyanın en büyük iki markası ABD’li Tesla’yı ve Çinli BYD’yi direkt etkiledi. Tesla, Çin’de ürettiği Model 3’ü şimdi Türkiye’de satışa sunmadan yüksek vergilerle karşılaştı. Savlı BYD markası da şimdi Türkiye pazarına araçlarını çıkarmadan ek gümrük vergisi kararını almış oldu.