HDP Küme Başkanvekili Saruhan Oluç, asbest barındırdığı tez edilen Brezilya donanmasına ilişkin Nae Sao Paulo isimli uçak gemisinin söküm için İzmir’in Aliağa ilçesine getirilmesiyle ilgili Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a “‘Gemide 9.6 ton asbest var’ açıklamasını hangi rapora dayanarak söz ettiniz? Açıklamanızı güçlendirmek için Geminin Tehlikeli Hususlar Envanteri (IHM) evrakını kamuoyuyla da paylaşmayı düşünüyor musunuz?” diye sordu.
TIKLAYIN -Bakan Kurum’dan ‘asbestli gemi’ açıklaması: Gelen gemide söylendiği üzere 900 ton değil, 9 ton asbest var
Saruhan Oluç, Aliağa’da sökülmesi için müsaade verilen, bir devir Brezilya ve Fransa donanmasına hizmet eden ve 600 tonun üzerinde asbest barındırdığı ileri sürülen Nae Sao Paolo isimli uçak gemisine ait Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Bakan Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi verdi.
Oluç, önergesinin münasebetinde “Türkiye’deki geri söküm tersanesi SÖK Denizcilik ve Tic. AŞ’yi temsilen Rio de Janerio şirketi Cormack Maritima tarafından Mayıs-Haziran ayları ortasında Aliağa’ da sökülmek üzere alınmıştı. Kelam konusu uçak gemisinin 760 ton civarı asbest, ağır yağ, ağır metal, polikorürler, bifeniler, radyoaktivite barındırdığı tez edilmektedir” dedi.
Bakan Kurum’a “Gemide 900 ton değil, 9.6 ton asbest bulunmaktadır” kelamlarını hatırlatarak bu açıklamasının kamuoyunu rahatlatmadığını söz eden Oluç, “Zira sökülmek üzere getirilmesi planlanan NAe São Paulo isimli geminin ikizi olarak tasarlanan, Fransa’nın 1957 yılında tamamladığı Clemenceau gemisinde yapılan bağımsız kontroller sonucunda 760 ton asbest olduğu ortaya çıkmış ve yıllarca bekletildiği halde birçok ülke gemi söküm sürecine yanaşmamıştı” tenkidinde bulundu.
Oluç, Bakan Kurum’a şu soruları yöneltti:
“-Aliağa’ya sökülmek üzere getirilecek NAe São Paulo isimli geminin 760 ton civarı asbest ve çeşitli kanserojen hususları içerdiği savı hakikat mudur?
-Bu geminin söküm süreçleriyle ilgi yürütülen süreçte Bakanlığınızın koşullu onay verdiği tarafında rapor yazdığı tezleri hakikat mudur?
-Eğer hakikat ise bu türlü bir koşullu onayın verilme münasebeti nedir? Bu onay raporunu kamuoyuyla da paylaşacak mısınız?
-‘Gemide 9.6 ton asbest var’ açıklamasını hangi rapora dayanarak söz ettiniz? Açıklamanızı güçlendirmek için Geminin Tehlikeli Hususlar Envanteri (IHM) evrakını kamuoyuyla da paylaşmayı düşünüyor musunuz?
-Hemen çabucak birebir yıllarda üretimleri tamamlanan ikiz gemilerin Clemenceau (1957), NAe São Paulo (1960) asbest oranları neden farklıdır? Bu çelişkinin önüne geçmek ve başlardaki soru işaretlerini dağıtmak için risk tahlil raporunu paylaşmayı düşünüyor musunuz?
-Şimdiye kadar Aliağa’da sökümü tamamlanan 714 gemi ile ilgili Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’na da sunulmuş olması gereken risk tahlili ve gemi söküm evraklarını ne vakit paylaşacaksınız?
-Gemi söküm sürecinin etraf ve insan sıhhatini makûs etkileyeceği tarafında dertlerini lisana getiren sivil toplum örgütleriyle bir görüşme yaptınız mı?
-Gemi söküm süreçlerinde memleketler arası standartlara uyulacak mıdır? Basel mukavelesi dahil öteki milletlerarası mukavelelere riayet edilecek midir? Buna yönelik bir çalışmanız ya da aldığınız kontroller var mıdır?
-Sökülecek olan NAe São Paulo gemisi ile ilgili atık ve tehlikeli atık kapsamında bedellendirilen unsurların arındırılması için neler yapılmıştır?
-Hindistan’ın sökmeyi reddettiği gemi için sürdürülen bu ısrarın nedeni nedir?”