Fitch Ülke Notları Yöneticisi Paul Gamble, Fitch’in Türkiye’nin kredi notunu düşürmesinin ardındaki temel nedenin mevcut siyaset bileşiminin olumsuz tesirleri olduğunu belirtti. Gamble, 2022’de yıllık ortalama enflasyonun Fitch tarafından derecelendirilen ülkeler ortasında en yüksek oran olan yüzde 71.4’e çıkacağını kestirim ettiklerini, artan geriye dönük endeksleme riskleri, yükselen beklentiler ve liradaki kıymet kaybı nedeniyle enflasyonun seyrinin epeyce bilinmeyen göründüğünü tabir etti.
‘TEKNİK BİR RESESYON ARTIK DAHA GÜÇLÜ BİR OLASILIK’
Avrupa’nın durumuna değinen Gamble “Kuzey Akım boru çizgisi yoluyla Rusya’nın doğalgaz arzının son devirde kesintiye uğramasının akabinde Avrupa’da doğalgaz konusundaki sorunlar kıymetli ölçüde arttı. Euro bölgesinde teknik bir resesyon artık daha güçlü bir mümkünlük. Haziran ayı için hazırladığımız Global Ekonomik Görünüm’e nazaran, bu yılın ikinci ve dördüncü çeyreklerini kapsayan periyotta euro bölgesi ortalama büyümesinin çeyreklik bazda yalnızca yüzde 0,1 olmasını iddia ediyoruz” dedi.
“Bu çeyrekte ve sonraki çeyrekte büyüme, hizmetler ve turizm faaliyetindeki toparlanma ile desteklenecek olsa da doğalgaz ezaları ve yüksek fiyatlar, güç talebinin bilhassa yüksek olduğu bu yılın son çeyreği ile 2023’ün birinci çeyreğinde arka arda iki çeyreklik ekonomik daralmayı basitçe tetikleyebilir” uyarısı yapan Gamble Dünya’dan Elif Karaca’ya yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Her iki çeyrekte de GSYİH’deki hafif bir daralma, 2023 euro bölgesi büyüme varsayımımızın yüzde 2,1’den yaklaşık yüzde 1’e düşürülmesine neden olabilir.”
“TEKNİK BİR RESESYON MÜMKÜNLÜĞÜ EPEYCE ARTTI”
FED’in tavrı üzerinden gelişmekte olan ülkeleri kıymetlendiren Gamble “Bankacılık dalının sıhhati, hanehalkı mali durumunun daha güçlü oluşu ve borçluluk seviyelerinin düşüklüğü göz önüne alındığında, pandemi sırasında biriken tasarrufların da dayanağıyla ABD iktisadı şu anda faiz artışlarına karşı 2006 yılına nazaran çok daha sağlam görünüyor. Fakat kestirimlerimiz, ABD iktisadının 2023’ün ikinci yarısında yavaşlayacağını ve teknik bir resesyon mümkünlüğünün hayli arttığını gösteriyor.
Küresel bir resesyonun yaşanması halinde, kıymetli ihracat pazarlarından gelen talep düşeceği ve turist sayısı da etkileneceği için Türkiye’de büyüme üzerinde net bir olumsuz tesiri olacaktır. Ayrıyeten, Türkiye üzere büyük dış finansman gereksinimi olan ülkeler için kırılganlıkları artıracak, finansal piyasalarda riskten kaçınmaya neden olacaktır” dedi.
“NOTUN DÜŞÜRÜLMESİNDE MEVCUT SİYASET BİLEŞİMİNİN OLUMSUZ TESİRLERİ OLDU”
Gamble, Türkiye’deki yüksek enflasyona da değindi ve şöyle dedi: “Fitch’in Türkiye’nin kredi notunu düşürmesinin ardındaki temel neden, mevcut siyaset bileşiminin olumsuz tesirleri oldu. 2022’de yıllık ortalama enflasyonun Fitch tarafından derecelendirilen ülkeler ortasında en yüksek oran olan yüzde 71.4’e çıkacağını varsayım ediyoruz. Artan geriye dönük endeksleme riskleri, yükselen beklentiler ve liradaki kıymet kaybı nedeniyle enflasyonun seyri epeyce meçhul görünüyor. Döviz kuru geçişkenliğinin hem suratı hem de şiddeti arttı.
Genel siyaset bileşiminin en azından 2023 seçimlerine kadar çok destekleyici bir biçimde devam etmesini ve enflasyonun 2023’te ortalama yüzde 57 düzeyinde yer almasını bekliyoruz. Artan enflasyon, zayıf döviz kuru ve yurtiçi inancın zayıflaması nedeniyle tüketimde yavaşlama bekliyoruz. AB’deki zayıf büyüme de dış talep üzerinde baskı oluşturacak. Büyümenin 2022’de yüzde 4,5 olmasını, fakat yüksek enflasyon, sıkılaşan finansman şartları ve yavaşlayan global büyümeye bağlı olarak 2023’te yüzde 3,0’e ve 2024’te yüzde 2,9’a gerilemesini varsayım ediyoruz. Enflasyonu düşürmek, lakin faiz artırımı ve ortodoks para siyaseti izlenmesiyle mümkün olacaktır.
“HÜKÜMET GİDEREK DAHA MÜDAHALESİ OLUYOR”
Fitch Ratings’e nazaran, Türkiye’nin yeni iktisat siyaseti karışımı kamu maliyesi ve ülke döviz konumu üzerindeki riskleri artırdı. Hükümet şiddetli dış ortama ve artan makroekonomik dengesizliklere karşın yüksek büyüme ve istihdamı müdafaaya odaklanmaya devam ederken, giderek daha müdahaleci ve öngörülemeyen siyasetlerin izlenmesi inancı ve finansmana erişimi daha da zayıflatabilir.”