Takvimler 14 Kasım 1944’ü gösteriyordu… Bir kış gecesinde, Ahıska Türkleri hayvan vagonlarına konularak yokluğa sürüldü. Bilinmezliğe giden o seyahatte binlerce Ahıska Türkü hayatını kaybetti. İnsanlık tarihinin kara bir lekesi olan Ahıska Sürgünü’nün 80. yılı…
14 Kasım 1944: Kardeş kardeşten ayrıldı, hepsini öteki köylere yolladılar. Aç da kaldılar, susuz da…
Gürcistan’ın Türkiye hududunda yer alan Ahıska, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı’nın akabinde imzalanan antlaşmayla Rusya’ya bırakıldı.
ÇARLIK’TA BAŞLAYAN ZULÜM, SSCB’DE DE DEVAM ETTİ
Ahıska, Çarlık Rusya’sının hakimiyetine girmişti…
Ahıska Türklerine Çarlık Rusya’sı devrinde yapılan baskı ve zulümler, Sovyetler Birliği (SSCB) devrinde de devam etti.
Türk ve Müslüman olarak Gürcistan’da yaşamak onlar için artık zordu.
4 Kasım 1944: Kardeş kardeşten ayrıldı, hepsini öteki köylere yolladılar. Aç da kaldılar, susuz da…
Gürcistan’ın Türkiye hududunda yer alan Ahıska, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı’nın akabinde imzalanan antlaşmayla Rusya’ya bırakıldı.
AHISKA, ÇARLIK RUSYA’SININ HAKİMİYETİNE GİRMİŞTİ…
Ahıska Türklerine Çarlık Rusya’sı periyodunda yapılan baskı ve zulümler, Sovyetler Birliği (SSCB) periyodunda de devam etti.
Türk ve Müslüman olarak Gürcistan’da yaşamak onlar için artık zordu.
Özellikle Stalin devrinde, bu baskılar git gide arttı. Ahıska Türklerinin önde gelen aydınları, türlü mazeretlerle tutuklanıp ya öldürüldü ya da sürgün edildi.
Türklerin soyadları değiştirildi, Ahıska ve etrafına “sınır koruması” gerekçesiyle binlerce asker yerleştirildi.
ÇALIŞTIKLARI DEMİR YOLU ONLARIN SÜRGÜN ŞAHİDİ OLDU
Askere alınmayan Ahıska Türkleri, 2. Dünya Savaşı’na başlayınca askere alındı.
40 bin kadar Ahıska Türkü Almanlarla savaşmak üzere cepheye gönderildi.
Geride kalan bayanlar ve yaşlılar da demir yolu inşaatında çalıştırıldı. Lakin bu sınırın kendilerini sürgüne gönderecek bir yol olduğundan haberleri yoktu.
Bir kış gecesi hayvan vagonlarıyla taşındılar…
Stalin, 2. Dünya Savaşı’nda Rus ordusunda savaşmalarına karşın tıpkı öbür tüm Türk topluluklarına yaptığı üzere Ahıska Türkleri için de sürgün kararı imzaladı.
BİR KIŞ GECESİYDİ…
“Evlerinizi çabucak boşaltın. Yanınıza 3 günlük yiyecek alın. Hazırlanmak için 2 saatiniz var.” dediler…
200’den fazla köy ve kasabada yaşayan binlerce insan, yük ve hayvan vagonlarıyla taşındı. Yanlarına eşyalarını almalarına müsaade verilmeden yokluğa sürüldüler.
86 BİN TÜRK YOKLUĞA GERÇEK SÜRÜLDÜ
Sayıları 86 bini bulan Türk, Ahıska’dan Orta Asya’nın çeşitli bölgelerine sürgün edildi.
Vagonlarda üst üste bindirilen Ahıska Türklerinin bu güçlü seyahati bir aydan fazla sürdü.
Yolculuk sırasında yaklaşık 17 bin Ahıska Türkü, açlık, soğuk ve hastalık nedenleriyle hayatını kaybetti.
30 bin Ahıskalı da bırakıldıkları yerde yaşama veda etti
Hayatta kalan Ahıskalılar; Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan sonlarına bırakıldı.
Açlık, salgın ve bulaşıcı hastalıklar nedeniyle 30 bin Ahıskalı daha Orta Asya’nın çeşitli bölgelerinde hayatını kaybetti.
“ŞEHRE TAŞINAMAZSINIZ, KURAL İHLAL EDERSENİZ 25 YILLIK SİBİRYA SÜRGÜNÜ”
Sovyet idaresi, oluşturduğu çalışma kamplarında bayan, yaşlı, çocuk ayrımı yapmadan Ahıskalıları en ağır işlerde çalıştırdı, eziyete maruz bıraktı.
Ahıska Türklerinin kentlere yerleşmelerine yasak getirildi.
Bulundukları yerlerden müsaade almadan ayrılmamaları için kural konuldu. Bu kuralı ihlal eden Ahıskalılar, yakınlarıyla birlikte Sibirya’ya 25 yıllık sürgüne gönderilerek cezalandırıldı.
Üzerinden 80 yıl geçti. Acı hala hafızalarda ve yüreklerde taze…
600 bine yakın Ahıskalı Türk, dünyanın çeşitli yerlerinde vatanlarına hasret olarak yaşıyor.
ASIL GAYE: KARADENİZ ETRAFININ TÜRKLERDEN TEMİZLENMESİ
Stalin idaresi, sürgünün münasebetini “Tüm erkekleri Ruslarla cephede olan Ahıskalı Türklerin, 2. Dünya Savaşı’nda Nazilerle iş birliği yapması” olarak gösterdi.
Sovyetlerin dağılmasıyla bu savın yanlışsız olmadığı ve gerçek emelin öbür olduğu ortaya çıktı.
SSCB kayıtlarına nazaran, Kırım ve Ahıskalı Türklerin sürgünü, Karadeniz etrafını Türklerden temizlemek gayesiyle yapıldı…
VATANA DÖNME ÜMİDİ
Bugün Ahıska bölgesinde yaklaşık 20 bin kişi yaşarken buradaki nüfusun çok küçük bir kısmını Türkler oluşturuyor.
Ahıskalı Türklerin çoğunluğu, zarurî sürgün edildikleri yerlerde yahut daha sonra göçtükleri ülkelerde hayatlarına devam ediyor.
Uluslararası kuruluşların raporlarına ve çeşitli kaynaklara nazaran, bugün 550-600 bin Ahıska Türkü vatanlarından uzakta yaşıyor.
Ahıskalı Türklerin en çok yaşadıkları ülkelerin başında Türkiye, Kazakistan, Azerbaycan, Rusya, Özbekistan, Kırgızistan, Ukrayna ve ABD geliyor.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN VE TÜRKİYE AHISKA TÜRKLERİNİ YALNIZ BIRAKMIYOR
Türkiye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Ahıska Türklerini hiçbir vakit yalnız bırakmadı. Türkiye, Ahıska Türklerinin yıllardır hasretle bekledikleri Türk vatandaşlığını kazanmaları için gerekli adımları atıyor ve bu süreci hızlandırıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, her fırsatta Ahıska Türklerinin huzur ve iyiliğini kendi vatandaşlarından başka görmediklerinin altını çizdi:
“Ahıska Türklerine en fazla sahip çıkan, sıkıntılarını çok yakından takip eden hükümetiz. Bizden evvel vatandaşlık verilen Ahıska Türkü sayısı epey sonluydu. 1992 ile 2003 yılları ortasında yalnızca 4 bin 840 kardeşimiz bu haktan faydalanmıştı. Bizim devrimizde bu sayı 60 bini geçti. Ahıska Türklerinin vatanlarına istekli geri dönüşleri için muhataplarımız nezdinde temaslarımızı devam ettiriyoruz. Bu sıkıntının dostluk, hürmet ve âlâ niyet temelinde insani ve hukuksal çerçevede tahlile kavuşturulması için efor harcıyoruz. İnşallah bundan sonra da sizlerin davasını davamız bilecek ve gereken her türlü diplomatik uğraşı sergileyeceğiz.”
“BÜTÜN DÜNYA TÜRKLERİNİN BABASI ERDOĞAN’DIR…”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkevi’ndeki kabulünde, Türk vatandaşlığına hak kazanan 83 yaşındaki Yunus Muradov, her bir Müslümanın, bütün dünyanın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ardında olduğunu belirtti:
“Hepsine de babalık eden Sayın Erdoğan’dır. Bütün dünya Türklerinin babası bu adamdır. O gördüğümüz günleri hepiniz biliyorsunuz. Hiçbir vakit insan geçmişini unutmayacak. Sayın Cumhurbaşkanım, size teşekkür ediyorum. Allah sizi cümlesinden ayırmasın. Siz her vakit bizim yanımızda olursanız ayağımız taşa değmez. Sizin de ayağınız taşa değmesin. Allah hiçbir vakit Türkiye’yi diğerlerinin eline düşürmesin.”
“Bütün dünya Türklerinin babası bu adamdır…”
GÜRCİSTAN HALA BİR ADIM ATMADI
SSCB’nin dağılmasıyla gündeme gelen “Ahıskalı Türklerinin topraklarına dönme meselesi” yıllara karşın bir tahlile kavuşamadı.
Gürcistan idaresi ise 2007 yılında kabul edilen Ahıskalı Türklerin ana vatanlarına geri dönüşünü kapsayan yasaya karşın hala somut adımlar atmadı.
“AÇ, SUSUZ, ÇIPLAK KALDIK”
Sovyetler Birliği tarafından 79 yıl evvel 14 Kasım günü vatanlarından sürülen Ahıska Türkleri, sürgündeyken çektikleri eziyetler ile yaşadıkları güç ve acı günleri hafızalarından silemiyor.
4 yaşındayken ailesiyle sürgüne gönderilen 81 yaşındaki 10 çocuk annesi Simizar Mehmetoğlu, sürgünde aç, susuz ve çıplak kaldıklarını söyledi.
Mehmetoğlu, okula gidemedi, annesine doyamadı, askerler götürdüğü için babasını ise bir daha göremedi…
“Babamın rengi neydi, büyük mü küçük mü, hoş mi, berbat miydi? Bilmem. Ayakta, vücutta yok. Her şeyi urba edip giyindik. 6 yıl Özbekistan’da bir kırık emeğe hizmet ettim. Kapılarını süpürdük, hayvanlarına ot taşıdık. Anneme yardım edip ot biçtik. Çamurlu su içtim. Böbreklerimde taş oldu.
İlk evvel Özbekistan’a sürgün edildiğimizde ben ve kardeşlerim körpeydik. Trenle gittik. Bir ay trenle götürdüler. Trende kim bir şey derse onu suya atıyorlardı. Su ve yemek yok. Aç ve sahipsiz trende bir ay gezdik. Çok zorluk gördük. Artık anlatınca gördüğüm zorluklardan ötürü beni titreme tutuyor. Özbekistan’a körpe girdim yaşlı çıktım. Anne ve baba yok. 40 yıl Özbekistan’da yetim yaşadık.”