Avukat Yılmazel, dava dilekçesinde KOAH oluşumunda sigaranın etken olduğunu, babasının 50 yıldan fazla müddettir sigara bağımlısı olup bırakamadığını, hukuk sisteminin sigara satışına müsaade vermesine karşın içerisinde uyuşturucu barındırdığını belirtti. Babasının sigara içmeye başladığında 18 yaşından küçüklere satışının özgür olup, ziyanlarının tüketicilerden gizlendiğini, sigara kullanımının özendirildiğini, sigara paketleri üzerindeki ihtarın içindeki tek sigaranın içindeki ziyanları belirtip tüm sigara paketini kapsamadığından tütün üreticilerinin bu bilgilendirme için gerekli ihtimamı göstermediğini belirtti. Avukat Yılmazel, davalı şirketin bile bile piyasaya ziyanlı eser sunarak, riskleri tüketicilerden saklaması ya da önemsizleştirmesi nedeniyle babasının vefatından sorumlu olduğu gerekçesiyle 1 milyon TL manevi tazminat talep etti. Davalı şirketin avukatı dilekçe ile savunma yaptı. Yanıt dilekçesinde mahkemenin vazifeli olmadığı, davanın zamanaşımına uğradığı, misal mevzuda daha evvel açılan davaların mahkemelerce reddedildiği, davalının tütün eserlerinin üretimi ve satışı ile ilgili mevzuata uyduğu, kendisine kusur atfedilemeyeceği, sigaranın bağımlılığa yol açsa bile bırakmak konusunda iradenin kullanıcıda olduğu belirtilerek, davanın reddi talep edildi.
‘KOAH’IN TEMEL SEBEBİ SİGARA’
Mahkemeye, Türk Toraks Derneği tarafından hazırlanan Tütün Denetimi Çalışma Kümesi’nin görüşü rapor olarak sunuldu. Raporda, sigara dumanında, tütün yaprağının yanması sonucu oluşan 7 bin civarında kimyasal husus bulunduğu, bunların en az 70 adedinin kanserojen olduğunun bilindiği, KOAH’ın temel sebebinin sigara ve öteki tütün ihtiva eden eserler olduğu belirtildi. Türkiye Psikiyatri Derneği Alkol Unsur Kullanım Bozuklukları Çalışma Ünitesince hazırlanan görüş raporunda da sigaranın içindeki nikotinin, başka bağımlılık yapan özelliği olan psikoaktif hususlar (alkol, esrar, kokain, vs.) üzere beyinde bağımlılık ile ilgili devrelere tesir ettiği, psikoaktif hususların tesirlerinden olan mahrumluk, aşerme üzere belirtilerin sigara kullanım bozukluğunda da görüldüğü, Dünya Sıhhat Örgütü’nün memleketler arası hastalık sınıflandırması ve Amerikan Psikiyatri Birliği’nin psikiyatrik teşhis sınıflama ölçütlerinde de tütün kullanım bozukluğunun yer aldığına dikkat çekildi.
İLK DERECE MAHKEME 10 BİN TL TAZMİNAT KARARI
Mahkeme, Adnan Yılmazel’in çok genç yaşlarda sigara kullanmaya başladığı, 2010’da akciğer hastalığının ortaya çıktığı ve 2017 yılında da akciğer kanseri ve KOAH nedeniyle hayatını yitirdiğini, İstanbul Adli Tıp Kurumu raporuna nazaran de vefata neden olan akciğer kanseri ve KOAH’ın sigara kullanımına bağlı olarak ortaya çıktığı görüşünün yer aldığı belirtildi. Sigaranın bu olumsuz tesirlerine karşın, sigara firmalarınca üretilen ve satışa sunulan sigaraların bileşenlerinin hangi hususlardan oluştuğu, bunların insan sıhhatine tesirleri konusunda toplumun bilgilendirilmemiş, aydınlatılmamış ve bu münasebetlerle ABD’de açılan davalarda, sigara üreticisatıcı firmaların sorumlu tutulduğuna dikkat çekildi. Dünya genelinde ortaya çıkan bu sorunun temel kaynağının insan sıhhati olduğuna işaret edilerek, üreticiler tarafından kullanıcıların yeteri kadar aydınlatılmadığı, bilgilendirilmediği, burada asli kusurlunun üretici ve satıcı firmalar olduğu kabul edilerek, davanın kısmen kabulü ile 10 bin TL tazminata hükmetti.
İSTİNAF, 10 BİN TL TAZMİNATI YETERSİZ BULDU
Davacı şirket kararı istinaf mahkemesine taşırken, Avukat Senem Yılmazel de tazminatın yetersiz olduğu gerekçesiyle itiraz etti. Belgeyi inceleyen Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 3’üncü Hukuk Dairesi, birinci derece mahkemesinin 10 bin TL’lik tazminat kararını yetersiz buldu. İstinaf mahkemesi, manevi tazminat ölçüsü belirlenirken tarafların toplumsal ve ekonomik durumları, kusurlu aksiyonun mağdurda uyandırdığı elem ve ızdırabın derecesi, istek sahibinin toplumdaki yeri, kişiliği ve hassasiyet derecesi ile ziyana yol açan olayın nitelikleri ve tarafların olaydaki karşılıklı durumlarının gözetilmesi gerektiğine dikkat çekti. Kararda, Takdir edilecek manevi tazminat ölçüsünün, ziyana uğrayanda manevi huzuru gerçekleştirecek tatmin hissinin tesirine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalı, ancak zenginleşme aracı da olmamalıdır denilerek, dava konusu olayda belirlenen manevi tazminat fiyatının düşük olduğunun kabulü ile davacıya 500 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verildi.
‘EMSAL BİR KARAR’
Avukat Senem Yılmazel, babasının KOAH nedeniyle hayatını yitirdiğini, hayatının en berbat sürecini o devir yaşadığını söyledi. Yılmazel, 23 yıldır bu mesleği yapıyorum ve ben nitekim Türk adaletine inanan bir beşerim. Türkiye’de bu formda 2-3 dava açılmış, tamamı reddedilmiş. Anayasa’yı, milletlerarası mukaveleleri, Amerikan mahkemelerinin bu hususta verdiği emsal kararların hepsini tek tek okudum. Bilimsel araştırmaları okudum. İşin sonunda ben bu davayı kazanacağıma inandım. Babam 12-13 yaşında sigara içmeye başlamış. Hastane raporlarına baktım. Burada KOAH nedeniyle hastalanmayı yazıyor. Aziz Sancar’ın bilimsel makaleleri var. İşin sonunda evrak haline getirerek davamı açtım. İsimli tıp raporu ve öbür bilimsel raporlar, hastane raporları ve davayı kazandım. Bir taraftan çok üzgünüm. Keşke o tazminatı almasaydım da babam hayatta olsaydı. Bu emsal bir karar evet fakat ben babamın hayatta olmasını tercih ederdim. Bu hastalığın sigaraya bağlı olarak oluştuğunun kanıtlanması lazım. Benim kanıtladığım buydu. Benim babam nitekim günde 3 paket sigara içerdi. Bırakmaya çok gayret harcadı. Maalesef bırakamadı. Babamın hastalığında mevtin nedeni sigaraydı tabirlerini kullandı.